اختلال یادگیری چیست؟
ناتوانی یادگیری، یک بیماری عصبی است که بر توانایی مغز برای ارسال، دریافت و پردازش اطلاعات تأثیر می‌گذارد. کودک مبتلا به ناتوانی یادگیری در خواندن، نوشتن، صحبت کردن، گوش دادن، درک مفاهیم ریاضی و درک عمومی مشکل دارد. این موضوع سبب بروز مشکل در یادگیری اطلاعات و مهارت‌های جدید در افراد مبتلا به این بیماری می‌شود.
به طور کلی تعریف دقیق اختلال یادگیری به این شرح است :” ناتوانی یادگیری به معنای اختلال در یک یا چند فرآیند روانشناختی اساسی است که در درک یا استفاده از زبان، گفتار یا نوشتار دخیل بوده و ممکن است خود را در توانایی گوش دادن، صحبت کردن، خواندن، املا یا انجام محاسبات ریاضی نشان دهد.”
ناتوانی‌های یادگیری یا اختلالات یادگیری، اصطلاحی مادر برای طیف گسترده‌ای از مشکلات یادگیری است. ناتوانی یادگیری ارتباطی با هوش یا انگیزه ندارد. کودکان دارای اختلال یادگیری تنبل یا خنگ نیستند. در حقیقت، اکثر آن‌ها به اندازه بقیه باهوش هستند. فقط سیم‌کشی مغز آن‌ها متفاوت است. این تفاوت بر نحوه دریافت و پردازش اطلاعات توسط آن‌ها تأثیر می‌گذارد.
نکته مهمی که باید به خاطر بسپارید این است که اکثر کودکان دارای ناتوانی در یادگیری دقیقاً مانند بقیه باهوش هستند. فقط باید نوع آموزش آن‌ها متناسب با سبک‌های یادگیری مخصوص آن‌ها باشد. با اطلاعات بیشتر درمورد کلیات ناتوانی‌های یادگیری و به‌طور ویژه مشکلات یادگیری فرزند خود، می‌توانید به زمینه‌سازی موفقیت آن‌ها در مدرسه و خارج از مدرسه کمک کنید.

انواع شایع اختلالات یادگیری
انواع شایع اختلالات یادگیری عبار‌ت‌اند از:
    دیسلکسیا - مشکل در خواندن: مشکلات مربوط به خواندن، نوشتن، املا و صحبت کردن
    دیسکلکولیا - مشکل در ریاضی: مشکلات مربوط به ریاضی، درک زمان، استفاده از پول
    دیسگرافی - مشکل در نوشتن: مشکلات مربوط به دست‌خط، املا، ساماندهی افکار
    دیس پراکسی (اختلال یکپارچگی حسی) – مشکل در مهارت‌های حرکتی ظریف: مشکلات مربوط به هماهنگی چشم و دست، تعادل، مهارت‌های دستی
    دیس فازی / آفازی - مشکل در زبان: مشکلات مربوط به درک زبان گفتار، درک ضعیف نوشتار
    اختلال پردازش شنوایی – مشکل در شنیدن تفاوت بین اصوات: مشکلات مربوط به خواندن، درک مطلب، زبان
    اختلال پردازش بینایی - مشکل در تفسیر اطلاعات بصری: مشکلات مربوط به خواندن، ریاضی، نقشه‌ها، نمودارها، نمادها، تصاویر

علائم اختلال یادگیری
عارضه اختلال یادگیری در سنین مختلف با نشانه‌های متفاوتی همراه است. در وهله اول تشخیص بیماری به عهده والدین است؛ اما تشخیص نهایی باید توسط روانشناس انجام شود. به طور کلی می‌توان علائم اولیه این اختلال را به صورت زیر خلاصه کرد:
    فاصله توجه کوتاه و مشکل در تمرکز
    حافظه ضعیف
    مشکل در پیروی از دستورالعمل‌ها
    هماهنگی ضعیف دست و چشم یا بدن
    مشکل در خواندن و درک مطلب
    مشکل در درک مفاهیم جدید
    مشکل در یادگیری الفبا، روزهای هفته، اعداد و غیره
    دیرتر از اکثر بچه‌ها صحبت می‌کند.
    رشد آهسته دایره واژگان
    توانایی ضعیف فرد در خواندن یا نوشتن یک متن.

عوامل تأثیرگذار بر بروز اختلالات یادگیری
مواردی که باعث بروز اختلالات یادگیری می‌شوند عبارت‌اند از:
    سابقه خانوادگی و ژنتیک: اگر یکی از خویشاوندان خونی مانند والدین مبتلا به اختلال یادگیری باشد، احتمال ابتلای کودک نیز به این اختلال افزایش می‌یابد.
    خطرات دوران بارداری و نوزادی: اختلالات یادگیری با رشد ضعیف جنین در رحم و قرار گرفتن در معرض الکل یا مواد مخدر در دوران بارداری، زایمان زودرس و وزن بسیار کم نوزاد هنگام تولد مرتبط هستند.
    آسیب روانی: آسیب روانی می‌تواند شامل تجربه‌ای استرس‌زا یا سوء‌استفاده عاطفی در دروان کودکی باشد. این آسیب بر نحوه رشد مغز تأثیر می‌گذارد و خطر ابتلا به اختلالات یادگیری را افزایش می‌دهد.
    ضربه جسمی: آسیب‌های سر یا بیماری‌های سیستم عصبی ممکن است در ایجاد اختلالات یادگیری نقش داشته باشند.
قرار گرفتن در معرض مواد سمی: قرار گرفتن در معرض سطوح بالای سموم، مانند سرب، احتمال ابتلا به اختلالات یادگیری را افزایش می‌دهد.

اهمیت درمان اختلال یادگیری
درخواست کمک برای اختلالات یادگیری و مداخله زودهنگام ضروری است. زیرا مشکل‌ می‌تواند گلوله برفی باشد. کودکی که در مدرسه ابتدایی اضافه کردن را یاد نگیرد در دبیرستان قادر به مقابله با مسائل ریاضی نخواهد بود. اگر ناتوانی یادگیری به موقع یا به درستی تشخیص داده نشود و به طور موثر درمان نشود، می‌تواند مشکلات دیگری را به همراه داشته باشد. این مشکلات بر روان کودک تاثیر می‌گذارند و نشانه‌هایی از غم و اندوه و ناامیدی را در او به وجود می‌آورند. عدم شناخت مشکل می‌تواند باعث سوء تفاهم، افزایش استرس، یا سرزنش دیگران شود. کودکانی که دارای اختلالات یادگیری هستند نیز‌ می‌توانند اضطراب عملکرد، افسردگی، عزت نفس پایین، خستگی مزمن یا از دست دادن انگیزه را تجربه کنند که بر تمام جنبه های زندگی آنها اثر مخرب میگذارد.

آیا اختلال یادگیری تنها در کودکان است یا در بزرگسالان هم دیده می شود؟
آنچه که معمولا از تعریف این بیماری برداشت می‌شود، این است که این اختلال تنها در کودکان وجود دارد. اما باید عنوان کنیم که امکان دارد اختلال یادگیری در بزرگسالان نیز وجود داشته باشد. برای مثال، یک بزرگسال ممکن است ناتوانی جدی در خواندن داشته باشد، در حالی که دیگری در خواندن خوب عمل می‌کند، اما قادر به انتقال افکار به صورت نوشتاری نیست یا در ریاضیات مشکل دارد. برخی از افراد مبتلا به اختلال LD در کنترل خود، درک مناسب موقعیت‌های اجتماعی و کنار آمدن با افراد دیگر مشکل خواهند داشت.

فرق اختلال یادگیری با کودکان استثنایی چیست؟
بسیاری از افرادی که درک درستی از مفاهیم ناتوانی ذهنی و ناتوانی یادگیری ندارند، ممکن است به اشتباه این دو را به جای هم به کار ببرند. اگر به خوبی مفهوم اختلال یادگیری را متوجه شده باشید، می‌دانید که این دو شبیه هم نیستند. ناتوانی یا عقب ماندگی ذهنی به معنای IQ پایین‌تر از حد متوسط ​​و فقدان مهارت‌های مورد نیاز برای زندگی روزمره است. اما اختلال LD به ضعف در برخی از مهارت‌های تحصیلی اشاره دارد. خواندن، نوشتن و ریاضی موارد اصلی هستند.

تفاوت اختلال یادگیری با بیش فعالی (ADHD) چیست؟
اختلال LD، کسب مهارت‌های خاص مانند خواندن یا درک ریاضی را دشوار می‌کند. در مقابل، ADHD بر مهارت‌های کلی شخص و عملکردهای اجرایی مانند توانایی تمرکز، توانایی کنترل احساسات و توانایی کنترل رفتار تکانشی تأثیر می‌گذارد. LD و ADHD در بسیاری از مواقع با هم اشتباه گرفته می‌شوند. برای درک بهتر تفاوت این دو مفهوم، کودکی را تصور کنید که سعی می‌کند یک موضوع ریاضی را بفهمد یا مفاهیمی را که در یک پاراگراف نوشته شده به هم متصل کند. این کودک احتمالا از اختلال یادگیری رنج می‌برد. اما کودک بیش فعال میل به یادگیری دارد، اما به سرعت ناامید می‌شود. به دلیل حواس پرتی به راحتی آن را دور می‌زند و به قدری بی‌قراری می‌کند که نمی‌تواند تمرکز کند.

تشخیص اختلال یادگیری
اغلب، یک کودک یک سری امتحانات را انجام‌ می‌دهد که توسط تیمی از متخصصان شامل روانشناس، معلم آموزش ویژه، کاردرمانگر، مددکار اجتماعی یا پرستار انجام‌ می‌شود. کودک شما احتمالاً ابتدا آزمایشاتی برای رد مشکلات بینایی یا شنوایی یا سایر شرایط پزشکی انجام‌ می‌دهد. تعیین اختلال یادگیری و نیاز به خدمات بر اساس نتایج آزمون‌ها، بازخورد معلم، نظرات والدین یا سرپرستان و بررسی عملکرد تحصیلی است. تشخیص اضطراب شدید یا اختلالات کمبود توجه/بیش فعالی نیز ممکن است مرتبط باشد. این شرایط‌ می‌تواند به تاخیر در توسعه مهارت‌های تحصیلی کمک کند.

درمان اختلال یادگیری
اگر فرزند شما مبتلا به اختلال یادگیری است، می‌توانید از روش‌های زیر برای درمان او استفاده کنید:
    کلاس تقویتی: معلم فارسی، ریاضی یا سایر متخصصان آموزش‌دیده می‌توانند به فرزند شما روش‌هایی را برای انجام تکالیف مدرسه، مطالعه و سازماندهی آموزش دهند.
    امکانات کلاس درس: کودکان مبتلا به اختلالات یادگیری به زمان بیشتری برای تکمیل تکالیف نیاز دارند.  برخی از آن‌ها مجاز به استفاده از ابزارهای مختلف مانند ماشین‌حساب یا برنامه‌های تبدیل متن به گفتار هستند.
    کاردرمانی: کاردرمانی باعث بهبود مهارت‌های نوشتاری کودک می‌شود. گفتاردرمانگر نیز می‌تواند به توسعه مهارت‌های زبان کمک کند.
    دارودرمانی: پزشک ممکن است داروهایی را برای درمان افسردگی یا اضطراب پیشنهاد کند. داروهای اختلال بیش‌فعالی نیز به توانایی کودک برای تمرکز در مدرسه کمک می‌کنند.
    درمان‌های مکمل و جایگزین: تحقیقات بیشتری برای تعیین اثربخشی درمان‌های جایگزین مانند تغییر رژیم غذایی، استفاده از ویتامین‌ها، تمرینات چشمی و نوروفیدبک نیاز هستند.

کمک به کودکان مبتلا به اختلال یادگیری
خوشبختانه راهکارهایی برای کمک به درمان این بیماری در کودکان وجود دارد. کافیست تا با آن آشنا باشید و سپس نکات لازم در آموزش به این کودکان را فرا بگیرید.
    از تکنیک تکه تکه کردن استفاده کنید: معلمان می‌توانند با تقسیم کردن درس‌ها به تکه‌های کوچک به دانش آموزان در فرآیند یادگیری کمک کنند.
    سازماندهی اطلاعات به صورت بصری: بسیاری از دانش آموزان با ناتوانی یادگیری، اطلاعات را به صورت دیداری پردازش می‌کنند. معلمان و والدین می توانند از این مهارت‌ها برای درک دروس استفاده کنند.
    شخصی سازی درس و آموزش آنلاین: معلمان باید آموزش فردی و آنلاین را برای این کودکان در دستور کار قرار دهند.

___________________________________________________________

مقالات دیگر