شیزوفرنی چیست؟
شیزوفرنی یک بیماری روحی و روانی پیچیده و خطرناک است که در آن فکر تخریب می شود و برداشت انسان از واقعیت غیرعادی می گردد. شیزوفرنی یا اسکیزوفرنی یک بیماری روانی است که بر نحوه عملکرد مغز تأثیر می گذارد. این امر منجر به مشکلات مزمن با افکار و رفتارهای بی نظم و علائمی مانند توهم ، هذیان و فقدان بیان احساسی می شود. شیزوفرنی تقریباً 0.3 تا 0.7 درصد افراد را تحت تأثیر قرار می دهد . این بیماری بر افراد از هر نژاد و نژاد تأثیر می گذارد و در مردان کمی بیشتر از زنان است.

علائم شیزوفرنی چیست؟
هذیان ها ( پیچیدگی های حسی از جمله دیدن، شنیدن، احساس کردن، بوییدن یا مزه کردن چیزهایی که واقعی نیستند.)
توهمات ( پیچیدگی های فکری، باورهایی که واقعی نیستند؛ این می تواند بسیاری از موضوع های مختلف مثل بدگمانی، بزرگواری و بیشتر باشد)
زبان غلط ( ابهام، گفتار نا مفهوم، پاسخ نامناسب به سوالات، فقدان جریان منطقی در جملات، ایده ها و مکالمات)
رفتار های ناخوشایند ( رفتار نامناسب، عدم رعایت بهداشت، عدم پوشیدن لباس مناسب آب و هوا)
عدم ابراز احساسات
تخریب (عدم توانایی پیروی از رفتار هدف گرا، فقدان انگیزه)
کاهش ارتباط کلامی( افکار و گفتار محدود)
تقلید صحبت کردن دیگران
بروز ناگهانی رفتارهای بی هدف و هیجانی
بدگمانی
باور اینکه دیگران برای گرفتن او آنجا هستند.
اقدامات محفاظتی افراطی

انواع شیزوفرنی
می توان شیزوفرنی را در دو نوع مختلف طبقه بندی کرد: شیزوفرنی حاد و شیزوفرنی مزمن
شیزوفرنی حاد
این نوع از شیزوفرنی در میان عوام شناخته شده تر است و با شنیدن شیزوفرنی، این نوع در ذهن آنها تداعی می شود. در شیزوفرنی حاد، فردی که سابق بر این یک شخص سالم و عموما یک جوان معمولی بوده است، ناگهان به شکل فزاینده ای رفتار هایی عجیب و غریب را در بازه ی زمانی کوتاهی (شاید چند هفته) از خود نشان می دهد.
این رفتار ها می توانند به صورت توهم، باورهای غیر منطقی و افکار آشفته باشند. (مثلا تفکرات غیرمنطقی و آشفته با شدت های متفاوت) اغلب به همراه شیزوفرنی حاد اختلالات خلق و خوی مانند افسردگی، اضطراب، حساسیت و تحریک پذیری و سرخوشی نیز بروز می کنند. این افراد پاسخ های عاطفی نا متناسبی به وقایع اطرافشان نشان می دهند.
مثلا برای نشان دادن اینکه به خبر های مهم بی اعتنا هستند ممکن است اگر به آنها خبر بدی داده شود، در واکنش به آن خبر بخندند. به طور کلی افراد مبتلا به شیزوفرنی حاد از مکان و زمان به درستی آگاه هستند اما افکار آشفته ی آنها باعث احساس سردرگمی در آنها می شود. معمولا در مورد استدلال های ذهنی پیچیده تر دچار اختلال می شوند و بینش درست و روشنی نسبت به وضعیت خود ندارند. آنها به این نتیجه می رسند که طرح مسائل برای آنها مشکل بوده و نمی توانند خود را سازماندهی کنند.
شیزوفرنی مزمن
این نوع یک حالت دراز مدت تر بوده که علائم شاخص آن عبارتند از:
    عدم عقب نشینی بیماری
    کم شدن فعالیت
    فرار از جامعه
افراد شیزوفرنی ممکن است مدت زمان زیادی را بدون آنکه کار خاصی بکنند سپری کنند و یا این مدت زمان را صرف کار های بیهوده و تکراری بکنند. گاهی اوقات ممکن است تا حد زیادی از خودشان غافل شوند. همانند شیزوفرنی حاد، در نوع مزمن نیز توهم و هزیان شایع است. گاهی اوقات در شیزوفرنی مزمن شخص بیمار گمان می کند که یک نفر دارد از افکار پریشان او استفاده می کند. به عنوان مثال، ممکن است شخص گمان کند که یک نفر می خواهد به این افکار دست پیدا کند اما این قضیه باعث ایجاد هیچ گونه واکنش احساسی ای از طرف بیمار نمی شود.

علت شیزوفرنی
علت شیزوفرنی مشخص نیست؛ اما دانشمندان عقیده دارند که ترکیبی از ژنتیک، عوامل شیمیایی مغز و عوامل محیطی در پیشبرد این بیماری موثر هستند. مشکلاتی که به‌صورت طبیعی برای مواد شیمیایی مغز شامل نوروترانسمیترها یعنی دوپامین و گلوتامات، رخ می‌دهد، ممکن است در ایجاد شیزوفرنی نقش داشته باشد. مطالعات بر روی تصاویر مغزی، نشان‌دهنده تفاوت‌هایی در ساختار مغزی و سیستم اعصاب مرکزی افراد شیزوفرنیک است. با وجود آن‌که دانشمندان در مورد علت دقیق این تغییرات مطمئن نیستند؛ اما این تحقیقات نشان‌دهنده این است که شیزوفرنی یک بیماری مغزی است.
متخصصان گمان می کنند که اسکیزوفرنی به دلایل مختلفی اتفاق می افتد. سه دلیل اصلی عبارتند از:
    عدم تعادل در سیگنال های شیمیایی که مغز افراد برای ارتباط سلول به سلول استفاده می کند.
    مشکلات در رشد مغز قبل از تولد
    از دست دادن ارتباطات بین نواحی مختلف مغز

عوامل افزایش دهنده ریسک ابتلا به شیزوفرنی
ژنتیک
افرادی که سابقه ی خانوادگی اسکیزوفرنی دارند – به ویژه والدین یا خواهر و برادری که به آن مبتلا هستند – در معرض خطر بسیار بالاتری برای ابتلا به این بیماری هستند.
محیط
عوامل زیادی در دنیای اطراف فرد می توانند خطر ابتلا به اسکیزوفرنی را افزایش دهند. به دنیا آمدن در زمستان خطر ابتلا را کمی افزایش می دهد. برخی از بیماری‌ها که بر مغز افراد تأثیر می‌گذارند، از جمله عفونت‌ها و بیماری‌های خودایمنی (جایی که سیستم ایمنی بدن به بخشی از بدن حمله می‌کند) نیز می‌تواند خطر ابتلا را افزایش دهد. استرس شدید برای مدت طولانی نیز می تواند در ایجاد آن نقش داشته باشد.
شرایط رشد و تولد
نحوه ی رشد افراد قبل از تولد در اسکیزوفرنی نقش دارد.اگر مادر در دوران بارداری، دیابت بارداری، پره اکلامپسی، سوء تغذیه یا کمبود ویتامین D داشته باشد، خطر ابتلای فرزند به شیزوفرنی افزایش می یابد. همچنین کمبود وزن در بدو تولد یا وجود مشکلات و عوارضی حین زایمان، شانس ابتلای فرزند به اسکیزوفرنی را افزایش می دهد.
مصرف مواد مخدر
محققان، اسکیزوفرنی را با داروهای تفریحی خاص به خصوص در مقادیر بیشتر و در مراحل اولیه زندگی مرتبط دانسته اند. ارتباط بین مصرف سنگین ماری جوانا (حشیش) در دوران نوجوانی یکی از بهترین این پیوندها است که مورد مطالعه قرار گرفته است. با این حال، در مورد اینکه آیا مصرف ماری جوانا علت مستقیم اسکیزوفرنی است یا نه یا اینکه فقط یک عامل کمک کننده است، اختلاف نظر وجود دارد. در هر حال ترک اعتیاد به این گونه مواد همه جوره پیشنهاد می شود.
مشکلات مغز و اعصاب
وجود مشکلات مغز و اعصاب (مخصوصا مشکلات مادرزادی) می تواند ریسک ابتلا به اسکیزوفرنی را افزایش دهد.

درمان شیزوفرنی
شیزوفرنی به مراقبت و درمان مادام العمر نیاز دارد تا به افراد در مدیریت علائم و زندگی پرتحرک خود کمک کند. درمان معمولاً شامل داروها، روان درمانی و حمایت اجتماعی است.
کنار آمدن با استراتژی هایی مانند عضویت در گروه پشتیبانی همسالان و شرکت در آموزش مهارت های اجتماعی نیز می تواند مفید باشد.
در مواردی که «اسکیزوفرنی» فرد پس از استفاده از برخی داروها بهبود نمی‌یابد و فرد در معرض خطر آسیب رساندن به خود یا دیگران است، پزشکان ممکن است اضافه شدن درمان تشنج الکتریکی (ECT) را توصیه کنند. در صورتی که اثربخشی دارو به تنهایی بیش از حد طول بکشد، این درمان می تواند بهبود سریعی را به همراه داشته باشد.

___________________________________________________________

مقالات دیگر