اختلال مسخ شخصیت چیست؟
اختلال مسخ شخصیت یک وضعیت سلامت روانی است که اکنون به طور رسمی به عنوان اختلال مسخ شخصیت- مسخ واقعیت (DDD) شناخته می‌شود. در اختلال مسخ شخصیت به طور مداوم یا مکرر این احساس را دارید که از بیرون بدن خود را مشاهده می‌کنید یا این احساس را دارید که چیزهای اطراف شما واقعی نیستند یا هر دو. احساس مسخ شخصیت و مسخ واقعیت می‌تواند بسیار آزاردهنده باشد و ممکن است احساس کنید که در رویا زندگی می‌کنید.
دو مشکل اصلی افراد با تجربه DDD عبارت است از:
    مسخ شخصیت بر نحوه ارتباط شما با خودتان تأثیر می‌گذارد. می‌تواند این احساس را در شما ایجاد کند که انگار واقعی نیستید.
    مسخ واقعیت بر نحوه ارتباط شما با افراد و چیزهای دیگر تأثیر می‌گذارد. می‌تواند به شما این حس را بدهد که اطرافتان یا افراد دیگر واقعی نیستند.
این مسائل در کنار هم باعث می‌شود احساس دوری یا جدا شدن از خود و دنیای اطرافتان داشته باشید. بسیاری از افراد در مقطعی تجربه گذرا از مسخ شخصیت یا مسخ واقعیت دارند. اما زمانی که این احساسات به وجود می‌آیند یا هرگز به طور کامل از بین نمی‌روند و در توانایی شما برای عملکرد اختلال ایجاد می‌کنند، به عنوان اختلال مسخ شخصیت در نظر گرفته می‌شود. این اختلال در افرادی که تجارب آسیب زا داشته اند بیشتر دیده می‌شود.
اختلال مسخ شخصیت یکی از اختلالات روانی به شمار می رود. در سندرم شخصیت زدایی گسستن از خویشتن به چشم می خورد. فرد مبتلا به این اختلال همواره گمان می کند اتفاقات جهان اطراف خارج از واقعیت است و فرد خارج از بدن خود قرار دارد.
اختلال مسخ شخصیت با عناوین مختلفی نظیر زوال شخصیت و سندرم شخصیت زدایی شناخته می شود.
سندرم شخصیت زدایی در مه 2013 میلادی به وسیله انجمن روان پزشکی آمریکا در نسخه پنجم به عنوان یک اختلال تجزیه ای معرفی شد. اختلال تجزیه ای یا گسستگی برحسته ترین نوع اختلال روانی است.
اختلال تجزیه ای شامل اختلال هویت تجزیه ای، گریز تجزیه ای، فراموشی تجزیه ای و مسلخ شخصیت می شود. در طیف اختلالات تجزیه ای، مسخ شخصیت و مسخ واقعیت جزو مهم ترین علامت ها قرار دارند.
تحقیقات حاکی از آن دارند که در جمعیت طبیعی بیشترین آمار شیوع اختلال مسخ شخصیت به نوجوانان و جوانان اختصاص دارد. علاوه بر این، بیماری شخصیت زدایی در بانوان در مقایسه با اقایان در مقادیر بیشتری مشهود است.

مسخ واقعیت چیست؟
مسخ واقعیت پدیده‌ای مربوط به سلامت روان است که با احساس جدا شدن/بودن از محیط اطراف یا تجربه احساس غیرواقعی بودن دنیای بیرون توصیف و مشخص می‌شود. افرادی که مسخ واقعیت را تجربه می‌کنند ممکن است احساس کنند که در حال مشاهده دنیا از راه دور هستند، گویی همه چیز در اطراف آن‌ها غیرواقعی، رویایی، مه‌آلود یا مصنوعی و تحریف شده است. این تجربه می‌تواند منجر به احساس سردرگمی، پریشانی و اضطراب شود. علاوه‌بر این می‌تواند شامل احساس جدایی از محیط باشد، گویی که آن‌ها از طریق یک حجاب یا مانع شیشه‌ای جهان را تماشا می‌کنند.
مسخ واقعیت می‌تواند به‌عنوان نشانه‌ای از شرایط مختلف سلامت روان همچون اختلالات اضطرابی، افسردگی، اختلال استرس پس از سانحه «PTSD» و اختلالات تجزیه‌ای رخ دهد. همچنین می‌تواند در اثر استرس، ضربه، مصرف مواد مخدر یا عوامل دیگر ایجاد شود.
مسخ واقعیت اغلب با مسخ شخصیت همراه است. علائم ناشی از این دو اختلال می‌تواند بسیار آزاردهنده باشد و زندگی روزمره افراد را مختل کند و همچنین بر روابط، کار و رفاه کلی آن‌ها تاثیر بگذارد.

وجه تمایز و اشتراک اختلال های مسخ شخصیت و مسخ واقعیت
اختلال های مسخ شخصیت و واقعیت تحت عنوان یک بیماری در نظر گرفته می شوند.
بهتر است بدانید جنبه های اختلال های شخصیت زدایی و مسخ واقعیت متفاوت است. سندرم شخصیت زدایی، بیانگر یک گسست شخصیتی است که فرد گمان می کند از خود جدا شده است. در این نوع سندرم فرد خود را در صحنه ای از یک فیلم مشاهده می کند.
این در حالی است که مسخ واقعیت بیانگر احساس گسستگی از محیط و دنیای پیرامون است. احتمال می رود بیمار در مسخ واقعیت گمان کند جهان اطراف غیر واقعی است. علاوه بر این، ممکن است بیماری مسخ واقعیت سبب تحریک در حواس به ویژه بینایی گردد.

علائم اختلال مسخ شخصیت
دوره‌های مداوم و مکرر مسخ شخصیت یا مسخ واقعیت یا هر دو باعث ناراحتی و مشکلاتی در عملکرد در محل کار یا مدرسه یا سایر زمینه‌های مهم زندگی شما می‌شود. در طول این اپیزودها متوجه می‌شوید که احساس جدایی شما فقط یک احساس است نه واقعیت. توصیف تجربه و احساسات این اختلال می‌تواند دشوار باشد. نگرانی در مورد “دیوانه شدن” می‌تواند باعث شود که مشغول بررسی وجود خود و تعیین اینکه واقعاً چه چیزی وجود دارد، شوید. علائم معمولا در اواسط تا اواخر نوجوانی یا اوایل بزرگسالی شروع می‌شود. اختلال مسخ شخصیت در کودکان و بزرگسالان مسن‌تر نادر است.
علائم DDD به طور کلی به دو دسته تقسیم می‌شوند: علائم مسخ شخصیت و علائم عدم واقعی بودن. افراد مبتلا به DDD می‌توانند علائم فقط یکی یا هر دو را تجربه کنند.
علائم مسخ شخصیت عبارتند از:
    احساس می‌کنید بیرون از بدن خود هستید، گاهی اوقات انگار از بالا به خود نگاه می‌کنید.
    احساس جدایی از خود، انگار که خود واقعی ندارید.
    بی حسی در ذهن یا بدن شما، گویی حواس شما خاموش است.
    احساس می‌کنید که نمی‌توانید کاری را که انجام می‌دهید یا می‌گویید کنترل کنید.
    احساس می‌کنید که قسمت‌هایی از بدن شما اندازه اشتباهی دارند.
    مشکل در پیوند دادن احساسات به خاطرات دارید.
علائم مسخ واقعیت عبارتند از:
    احساس بیگانگی یا ناآشنا بودن با محیط اطرافتان برای مثال، مثل اینکه در یک فیلم یا رویا زندگی می‌کنید.
    احساس عدم ارتباط عاطفی با افرادی که به آنها اهمیت می‌دهید، گویی با دیوار شیشه‌ای از هم جدا شده‌اید.
    احساس می‌کنید اطراف شما واقعی نیست. محیطی که به نظر می‌رسد تحریف شده، تار، بی رنگ، دو بعدی یا مصنوعی است.
    تجربه یک حس تحریف شده از زمان، گذشته ممکن است بسیار جدید به نظر برسد، در حالی که رویدادهای اخیر به نظر می‌رسد که مدت‌ها پیش اتفاق افتاده‌اند.
    تحریف فاصله و اندازه و شکل اجسام
دوره‌های اختلال مسخ شخصیت- مسخ واقعیت ممکن است ساعت‌ها، روزها، هفته‌ها یا حتی ماه‌ها طول بکشد. در برخی افراد، این اپیزودها به احساسات مستمر مسخ شخصیت یا مسخ واقعیت تبدیل می‌شوند که ممکن است به طور دوره‌ای بهتر یا بدتر شوند.

علل شکل گیری اختلال مسخ شخصیت
شکل گیری اختلال مسخ شخصیت تحت تاثیر عوامل گوناگون به وجود می آید. یکی از عوامل موثر در ایجاد سندرم شخصیت زدایی، بیماری های عصبی است. بیماری های عصبی نظیر آلزایمر، اسکلروز جانبی آمیوتروفیک و مولتیپل اسکلروزین با تحت تاثیر قرار دادن مغز زمینه ساز شکل گیری اختلال مسخ شخصیت هستند.
در برخی موارد بیماری مسخ شخصیت در مراحل رشد شکل می گیرد و یک علت روانشاختی دارد.
احتمال می رود سندرم شخصیت زدایی به موجب یک واکنش بیولوژیکی به موقعیت های خطرناک در زندگی شکل بگیرد. این امر به مرور زمان به شدت یافتن احساس و رخوت عاطفی می انجامد.
جالب است بدانید اختلال زوال شخصیت به عوان یکی از نشانه های اختلال اضطرابی وحشت شناخته شده است.
دوره های زوال شخصیت قادر است تا سال ها تداوم پیدا کند. علاوه بر این، ممکن است شدت بیماری به صورت دوره ای دستخوش تغییر قرار بگیرد و خفیف و شدید گردد.
مسخ شخصیت مزمن مرتبط به افرادی است که تجربه استرس و اضطراب طولانی مدت دارند. همچنین تداخل ضربه شدید زمینه را برای عود کردن این اختلال مهیا می سازد.
در شکل گیری سندرم شخصیت زدایی و تشدید بیماری عوامل ذیل دخیل هستند:
    عدم برخورداری از خواب کافی
    صرع لوب گیجگاهی
    تشنج
    میگرن
    زوال عقل
    اختلال وسواس فکری- عملی
    استرس و اضطراب شدید
    مصرف مواد مخدر توهم زاه، کتامین، حشیش و MDMA
    تداخل آسیب به سر و بیهوشی طولانی مدت
    محرومیت حسی
    هیپنوتیزم عمیق
    مدیتیشن های خاص
    اعتیاد به بنرودیازپین ها
    خشونت خانگی
    سوء استفاده احساسی و جسمی در دوران کودکی
    از دست دادن عزیزان
    تمایل به نادیده گرفتن مشکلات و سازگاری با شرایط دشوار
    فراموشی
    حملات پانیک

عوارض دوره مسخ شخصیت
اپیزودهای مسخ شخصیت یا مسخ واقعیت می‌تواند ترسناک و ناتوان کننده باشد. آنها می‌توانند باعث موارد زیر شوند:
    مشکل در تمرکز روی کارها یا به خاطر سپردن چیزها
    تداخل در کار و سایر فعالیت‌های معمول
    مشکلات در روابط با خانواده و دوستان
    اضطراب یا افسردگی
    حس ناامیدی

اختلال مسخ شخصیت چگونه تشخیص داده می‌شود؟
پزشک شما ممکن است تشخیص اختلال مسخ شخصیت – مسخ واقعیت را بر اساس موارد زیر تشخیص دهد یا رد کند:
    معاینه بدنی: در برخی موارد، علائم مسخ شخصیت یا مسخ واقعیت ممکن است با یک مشکل اساسی سلامت جسمی، داروها، مواد مخدر تفریحی یا الکل مرتبط باشد.
    تست‌های آزمایشگاهی: برخی از آزمایشات به تعیین اینکه آیا علائم شما مربوط به مسائل پزشکی یا موارد دیگر است کمک می‌کند.
    ارزیابی روانپزشکی: متخصص سلامت روان شما در مورد علائم، افکار، احساسات و الگوهای رفتاری شما می‌پرسد.
متخصص سلامت روان موارد ذکر شده از اختلال مسخ شخصیت در DSM-5 را بررسی می‌کند.
به طور کلی، اگر علائم شما شروع به تداخل با زندگی روزمره شما کند، ممکن است نشانه‌ای از DDD باشد. متخصص سلامت روان همچنین از شما می‌پرسد که آیا شما:
    دوره‌های منظم مسخ شخصیت، مسخ واقعیت یا هر دو را دارید؟
    شما مضطرب هستید؟
    آیا هنگام تجربه علائم از واقعیت آگاه هستید یا خیر. افراد مبتلا به DDD به طور کلی می‌دانند که آنچه آنها احساس می‌کنند کاملا واقعی نیست.
متخصص سلامت روان موارد زیر را نیز بررسی می‌کند:
    نمی‌توان با مصرف داروهای تجویز شده یا تفریحی شرایط را توضیح داد.
    تجربه فعلی ناشی از یک بیماری روانی متفاوت، مانند اختلال هراس، PTSD، اسکیزوفرنی یا اختلال تجزیه‌ای دیگر نیست.

روش های درمان اختلال مسخ شخصیت
دارو درمانی
روان پزشک بر اساس علت شکل گیری سندرم شخصیت زدایی به انتخاب روش درمان می پردازد. به طور مثال روان پزشک برای بیماران دارای میگرن و افسردگی، دارو های ضد افسردگی سه حلقه ای را پیشنهاد می کند.
از سری دارو های موثر در درمان مسخ شخصیت ناشی از افسردگی می توان به کلومیپرامین، فلوکستین و کلونازپام اشاره کرد.
روان درمانی
اختلال هویت تجزیه یکی از شکل های اختلالات تجزیه ای می باشد که در سیر رشد شکل می گیرد. این اختلال از تحمیل ضربات شدید نشات می گیرد و سبب بروز اختلال در هویت منسجم منفرد می گردد.
در خصوص درمان اختلال مسخ شخصیت به موجب اختلال هویت تجزیه ضرورت دارد فرد تحت روان درمانی قرار بگیرد.
بهتر است بدانید در دروان درمانی، بیمار تحت آموزش تکنیک های حواس پرتی قرار می گیرد.
تکنیک روان پویشی
یکی از تکنیک های کاربردی در روان درمانی، روان درمانی پویشی نام دارد. این تکنیک با تمرکز بر روی احساسات منفی سبب از دست رفتن اضطراب ناشی از حوادث می گردد. علاوه بر این، تکنیک روان پویشی با ردیابی امور به اتفاقات آنی توجه می کند.
تکنیک تسلط به خود
تکنیک تسلط به خود در راستای درمان اختلال مسخ شخصیت موثر است. این تکنیک به بیمار کمک می کند تا با واقعیت ارتباط برقرار کند.
تکنیک هیپنوتیزم بالینی
یکی از تکنیک های درمانی در خصوص تغییر بینش بیماران مبتلا به سندرم شخصیت زدایی، هیپنوتیزم بالینی است. در هیپنوتیزم بالینی در روانشناسی بالینی از توجه، تمرکز، آرامش و مراقبه به منظور ایجاد فرصت کشف احساسات، افکار و خاطرات استفاده می شود.
حساسیت زدایی با تکنیک E.M.D.R
E.M.D.R یک تکنیک روانشناسی است که از طریق حرکت چشم و پردازش مجدد شکل می گیرد.
از آنجایی که خاطرات مخرب در ذهن انسان تغییراتی را به ارمغان می آورند، سبب تداخل در تحلیل و پردازش درست اطلاعات توسط مغز می شوند. این امر زمینه را برای شکل گیری افکار و اضطراب مهیا می کنند.
تکنیک E.M.D.R  در خصوص درمان اختلال اضطراب پس از حوادث تعبیه شده است. با این حال در راستای درمان اختلال های روانی به ویژه مسخ شخصیت مورد استفاده قرار می گیرد.

_________________________________________________________

مقالات دیگر