خودکشی یکی از فوریت های روانپزشکی است که که با آشفتگی در افکار ،احساسات ، اختلالات خلقی و رفتاری همراه بوده و نیازمند توجه و درمان فوری می باشند و همچنین به عنوان یکی از معضلات مهم بهداشتی در سراسر جهان محسوب می شود. بطوریکه هر 3 ثانیه یک اقدام به خودکشی و یا سالانه حدود 10-20 میلیون اقدام به خودکشی صورت می گیرد که 1 میلیون آن منجر به خودکشی کامل می شود. بیماران اعصاب و روان در سراسر دنیا بیشترین آمار خودکشی را دارند. بررسی عوامل خطر مرتبط، در اقدامات پیشگیری کننده از وقوع خودکشی بسیار حائز اهمیت است و می تواند بستر اطلاعاتی مناسبی را برای برنامه ریزان بهداشتی فراهم کند.

بر اساس آمارهای سازمان بهداشت جهانی (WHO)، هر سال در سراسر جهان تعداد زیادی از مردم اقدام به خودکشی (Suicide) می‌کنند که ۷۰۳ هزار نفر آن‌ها جان خود را از دست می‌دهند. هر خودکشی یک تراژدی است که خانواده‌ها، جوامع و کل کشورها را تحت تاثیر قرار می‌دهد و اثر طولانی‌مدت روی افراد به‌جا می‌گذارد.

در سال ۲۰۱۹، Suicide چهارمین عامل مرگ و میر جوانان ۱۵ تا ۲۹ ساله بوده است. مقایسه آمار خودکشی در جهان نشان می‌دهد که این پدیده فقط در کشورهای پردرآمد اتفاق نمی‌افتد؛ بلکه در سراسر جهان رخ می‌دهد. در حقیقت، در سال ۲۰۱۹، بیش از ۷۷ درصد موارد آن در کشورهایی اتفاق افتاده است که درآمد کم و متوسط دارند.

تمایل به خودکشی یک مشکل بهداشت عمومی جدی است. با این حال، با مداخلات به موقع می‌توان از آن پیشگیری کرد.

شدت مشکل خودکشی
 تخمین زده میشود یک میلیون نفر در سال 2000 در سراسر جهان خودکشی کردهاند.
 هر 40 ثانیه یک نفر در سراسر جهان خودکشی میکند.

•  هر 3 ثانیه یک نفر اقدام به خودکشی میکند.
   خودکشی جزو سه علت اصلی مرگ در بین جوانان 15-35 ساله است.
   هر خودکشی تاثیری جدی بر حداقل شش نفر دارد.
   تاثیرات روانی، اجتماعی و اقتصادی خودکشی بر خانواده و جامعه غیرقابل اندازهگیری است.
  خودکشی مسالهای پیچیده است که هیچ علت واحدی برای آن وجود ندارد. خودکشی، نتیجه تعامل پیچیدهای
  از عوامل زیستی، زنتیکی، روانی، اجتماعی، فرهنگی و محیطی است. توضیح این مساله که چرا در شرایط
  یکسان عدهای خودکشی میکنند و عده دیگر حتی در شرایط بدتر خودکشی نمیکنند، مشکل است. با این
  حال، بسیاری از خودکشیها قابل پیشگیری هستند. در حال حاضر، خودکشی مساله عمده سالمت عمومی
  در تمام کشورها است. توانمندسازی کارکنان مراقبتهای بهداشتی اولیه در شناسایی، ارزیابی، مدیریت و
  ارجاع فرد خودکشیگرا در جامعه گام مهمی در پیشگیری از خودکشی است.

دلیل تمرکز بر کارکنان مراقبتهای بهداشتی اولیه
 کارکنان مراقبتهای بهداشتی اولیه در تماس طوالنیمدت و نزدیک با افراد جامعه هستد و به خوبی
توسط افراد بومی پذیرفته شدهاند.
 آنها پل ارتباطی ضروری بین جامعه و نظام مراقبتهای بهداشتی را ایجاد میکنند.
 بسیاری از کشورهای در حال توسعه که خدمات سالمت روانی به خوبی توسعه نیافته است، غالباً
خاستگاه اولیه مراقبت بهداشتی هستند.
 شناخت جامعه، آنها را قادر میسازد حمایت خانوادهها، دوستان و سازمانها را جمعآوری کنند.
 آنها در موقعیت ارائه مراقبت به جامعه هستند.
اغلب، آنها نقطه ورود به خدمات بهداشتی در افراد پریشان هستند.
به طور خالصه، آنها در دسترس، نزدیک، آگاه و متعهد به ارائه خدمات هستند. 

خودکشی و اختالالت روانی
تحقیقات در کشورهای در حال توسعه و نیز توسعهیافته دو عامل را نشان میدهد. اوالً اکثریت افرادی که
خودکشی میکنند، یک اختالل روانی قابل تشخیص دارند. ثانیاً رفتارهای خودکشی در بیماران روانپزشکی
شایعترند.
گروههای تشخیصی مختلف شامل موارد زیر هستند:
 تمامی انواع افسردگی
 اختالل شخصیت )شخصیتهای ضداجتماعی و مرزی با خصایص تکانشگری، پرخاشگری و تغییرات
خلقی مکرر(
 الکلیسم )و سوءمصرف مواد در نوجوانان(
اختالل اسکیزوفرنی
 اختالل روانی ذاتی
 و اختالالت روانی دیگر
گرچه بسیاری از افرادی که خودکشی میکنند، یک اختالل روانی دارند؛ ولی اکثریت آنها )حتی در کشورهای
توسعه یافته( نزد متخصصان بهداشت روانی نرفتهاند. از اینرو نقش کارکنان مراقبتهای بهداشت، اساسی
است.

افسردگی
افسردگی، شایعترین تشخیص در خودکشیهای کامل است. هر فردی هر از گاهی احساس درماندگی، غم،
تنهایی و ناپایداری را تجربه میکند، اما معموالً این هیجانها زودگذرند. به هر حال، زمانی که هیجانها مداوم
بوده و در عملکرد طبیعی فرد اختالل ایجاد میکنند، احساس و بیماری افسردگی ایجاد میشود. 

الکلیسم
 حدود یک سوم موارد خودکشی در افراد وابسته به الکل دیده شده است
  حدود الی 10 درصد افراد وابسته به الکل، زندگی خود را به واسطه خودکشی پایان میدهند
 دیده شده است بسیاری از افراد در زمان عمل خودکشی، تحت تاثیر مصرف الکل بودهاند

افراد وابسته به الکلی که خودکشی میکنند، نه تنها نوشیدن را از سنین جوانی آغاز کردهاند و بسیار مینوشند،
احتماالً از خانوادههای معتاد به الکل هستند.
سوءمصرف مواد در نوجوانانی که به رفتارهای خودکشی میپردازند، به طور فزاینده دیده میشود. 

اسکیزوفرنی
حدود 10 درصد افراد مبتال به اسکیزوفرنی، درنهایت خودکشی میکنند. اسکیزوفرنی با آشفتگی در گفتار،
تفکر، شنیدن یا دیدن، بهداشت شخصی و رفتار اجتماعی و به طور خالصه با تغییر شدید در رفتار، احساسات
یا ایدههای عجیب مشخص میشود.